Afwegingen bepalen beschermingszones en indeling kwetsbaarheid

Een indeling van winningen naar een typering van winning op basis van de geohydrologie (oeverwater, freatisch, semi-gespannen, gespannen) lijkt de juiste ingang en het juiste schaalniveau te zijn om te komen tot meer landelijke uniformering. Dit voorstel biedt daarmee perspectief om op onderdelen het beschermingsbeleid aan te scherpen of juist iets af te zwakken.

Daarnaast is het voorstel goed uitlegbaar, ook richting gebruiksfuncties en sluit de huidige praktijk goed aan. Immers met de huidige praktijk wordt differentiatie in beschermingsbeleid gemaakt door toepassing van grondwaterbeschermingsgebieden en boringsvrije zones en aansluitend (zeer) kwetsbare en minder kwetsbare winningen.

Figuur: Schematische bepaling beschermingszone (Bron: KWR/RHDHV, april 2013, Omgaan met onzekerheden over de doelmatigheid van beschermingszones rond grondwaterwinningen, BTO 2013.028)

In bovenstaande afbeelding is voor een grondwaterwinning weergegeven op welke wijze de beschermingszones bepaald kunnen worden. 

De verschillen in berekeningswijzen zitten in de manier waarop de verblijftijd berekend wordt: vanaf maaiveld, vanaf de grondwaterspiegel, vanaf onderkant of bovenkant scheidende kleilaag of in het bepompte pakket. Ze leiden tot verschillende begrenzingen van de beschermingszone aan maaiveld. In de huidige praktijk komen bovengenoemde opties allemaal voor met uitzondering van de optie om berekeningen te starten van onder het bepompte pakket.

Om te komen tot meer uniformering in de definitie van kwetsbaarheid van en bepaling van de bescherming(szone) voor een winning (om uiteindelijk consistenter maatwerk voor grondwaterbescherming toe te passen) spelen de afwegingen als samengevat in de onderstaande tabel. De volgende paragraaf geeft een stappenplan om uiteindelijk te komen tot een meer uniforme aanwijzing van beschermingszones op basis van kwetsbaarheid.

Tabel: Overzicht van de afwegingen die een rol spelen bij bepalen van de bescherming(szone) van een winning.