Voorstel infiltrerend oppervlaktewater in grondwaterbeschermingsbeleid

Om voor dit thema het grondwaterbeschermingsbeleid aan te scherpen zijn er de volgende mogelijkheden:

Drinkwaterbelang in vergunningverlening lozingen/risicovolle activiteiten

Het drinkwaterbelang (zowel innamepunten van oppervlaktewater als grondwaterwinningen) volwaardig laten meewegen in de (actualisatie van de) vergunningverlening van structurele lozingen/risicovolle activiteiten. Mede op verzoek van de Tweede Kamer is gewerkt aan een extra handreiking voor het bevoegd gezag hoe rekening moet worden gehouden met de bescherming van drinkwaterbronnen. Deze handreiking voor het beoordelen van lozingen in relatie tot de bescherming van drinkwaterkwaliteit is in 2018 opgesteld (link, juni 2018). De handreiking “Beoordeling lozingen gericht op bescherming drinkwaterbronnen” borduurt voort op de aanpak die is vastgelegd in de handboeken vergunningverlening De Algemene BeoordelingsMethodiek (ABM) en het Handboek immissietoets die per 1 juli 2016 van kracht zijn geworden. De handreiking gaat vooral in op de beoordeling voor opkomende stoffen bij drinkwaterinnamepunten waarvoor nog geen norm beschikbaar is, door middel van een extra drinkwatertoets. De handreiking zal worden geïntegreerd in het huidige handboek Immissietoets.

Beschermingszones

Om de bewustwording rond dit onderwerp te vergroten is er de optie om in aansluiting met het onderwerp “beschermingszone en kwetsbaarheid winning” specifieke beschermingszones oppervlaktewater toe te kennen aan oppervlaktewateren binnen de grondwaterbeschermingszones. Deze specifieke beschermingszones vormen een signalering ten aanzien van calamiteiten maar ook een kader tot verbetering van de oppervlaktewaterkwaliteit. Eigenaarschap voor deze beschermingszone moet dan ook gevoeld worden door de waterbeheerder (Rijkswaterstaat, provincie of waterschap).

Waterbeheerplannen

In waterbeheerplannen van waterschappen opnemen dat de kwaliteit van oppervlaktewater wordt meegenomen bij herverdeling/afvoer van water en eventueel investeringen in infrastructuur worden gedaan om te voorkomen dat verontreinigd water door beschermingszones stroomt.

Watertoets

Meer aandacht vragen voor grondwaterbescherming in de watertoets door waterschappen. De Handreiking voor het watertoetsproces geeft een overzicht van aspecten die in een watertoetsproces meegenomen moeten worden. Een van de genoemde aspecten is het tegengaan van vervuiling van oppervlaktewater en grondwater (waterkwaliteit). In de praktijk blijkt de watertoets niet voor grondwaterbescherming gebruikt te worden (Rekenkamer Oost Nederland, april, 2019). Bovenstaande geeft aanleiding om in algemene zin het eigenaarschap van waterschappen in de uitvoering van het grondwaterbeschermingsbeleid te versterken en daarmee concreter invulling te geven aan de zorgplicht uit de Drinkwaterwet.

Agrarisch waterbeheer

De huidige samenwerkingsprojecten rond drinkwater betreffen enkel uitspoeling naar het grondwater. In sommige gebieden zou ook gekeken kunnen worden of het mogelijk is om drainagewater te zuiveren, afbraak in de haarvaten te bevorderen en runoff te voorkomen.